Bakterie jelitowe produkują związki, które stymulują komórki układu odpornościowego do niszczenia wirusów powodujących uszkodzenia mózgu i układu nerwowego — informuje serwis naukowy «eLife».
Wyniki tych badań (https://doi.org/10.7554/eLife.47117) sugerują, że zdrowy i zróżnicowany mikrobiom jelitowy ma kluczowe znaczenie dla szybkiego usuwania wirusów z układu nerwowego i zmniejszania ryzyka chorób takich jak stwardnienie rozsiane. Zaburzenia w składzie mikrobiomu spowodowane zastosowaniem antybiotyków, nieprawidłową dietą czy czynnikami środowiskowymi mogą zwiększać podatność ośrodkowego układu nerwowego na uszkodzenia.
Stwardnienie rozsiane powoduje postępującą demielinizację komórek nerwowych. Jedną z przyczyn mogą być zakażenia wirusowe w mózgu i rdzeniu kręgowym. Zdaniem niektórych badaczy, dzisiejszy sposób odżywiania i szersze zastosowanie antybiotyków mogą przyczyniać się do negatywnych zmian w składzie mikrobiomu jelitowego, potencjalnie zwiększając ryzyko wystąpienia stwardnienia rozsianego.
Naukowcy z University of Utah Health w Salt Lake City przeprowadzili badania na myszach zakażonych koronawirusem infekującym komórki układu nerwowego i powodującym objawy przypominające stwardnienie rozsiane. Połowa myszy miała normalny mikrobiom jelitowy, a połowa była pozbawiona bakterii. U myszy, których jelita były wysterylizowane, zaobserwowano słabą odpowiedź immunologiczną, uniemożliwiającą pozbycie się wirusa oraz mniejszą ilość mikrogleju, tj. komórek stanowiących pierwszą linię obrony immunologicznej dla mózgu. U gryzoni wystąpił także postępujący paraliż.
Następnie badacze zidentyfikowali związki produkowane przez bakterie jelitowe, które mogą wspomagać funkcje mikrogleju. Gdy związki te zaaplikowano myszom z wysterylizowanymi jelitami, okazało się, że ochrona przed uszkodzeniami neurologicznymi spowodowanymi działaniem wirusa została odbudowania.
«Wykazaliśmy, że bakterie jelitowe chronią zainfekowane myszy przed paraliżem poprzez aktywację konkretnych szlaków w komórkach ośrodkowego układu nerwowego. Sugeruje to, że sygnały wysyłane przez bakterie są niezwykle istotne dla szybkiego pozbywania się wirusów z układu nerwowego i zapobiegania uszkodzeniom związanym ze stwardnieniem rozsianym i podobnymi chorobami. Wyniki tych badań potwierdzają, że utrzymywanie różnorodności mikrobiomu jelitowego i odbudowywanie go po antybiotykoterapii jest dla nas niezbędne» — podsumowuje dr June Round, autorka analizy.