Bez cynku nie ma rzeżączki

Według danych Centrum Kontroli i Zapobiegania Chorobom (Centers for Disease Control and Prevention), co roku w Stanach Zjednoczonych pojawia się ponad 820 tys. nowych przypadków rzeżączki. Ponad połowa zachorowań na tę chorobę weneryczną dotyczy młodych osób w wieku od 15 do 24 lat. Neisseria gonorrhoeae uodporniła się na niemal każdy stosowany dotychczas lek, nie ma też skutecznej szczepionki.

Objawy rzeżączki u mężczyzny (ropna wydzielina z cewki moczowej, pieczenie podczas oddawania moczu, częstsze oddawanie moczu) pojawiają się zwykle po 3-5 dniach od kontaktu seksualnego, ale czasem dopiero po dwóch tygodniach. Choć u większości kobiet choroba przebiega bezobjawowo, nieleczona może powodować poważne i trwałe problemy zdrowotne. Dochodzi bowiem do zapalenia narządów miednicy mniejszej, co prowadzi do bezpłodności i ciąży pozamacicznych. Ciąża pozamaciczna często prowadzi do zagrażającego życiu krwotoku.

Dzięki obecnym w błonie komórkowej białkom, N. gonorrhoeae jest bardzo odporna na standardowo stosowaną przez zainfekowany organizm strategie obronną, polegającą na ograniczaniu intruzowi dostępności składników odżywczych.

Bakteria powodująca rzeżączkę wytwarza osiem znanych białek transportujących niezbędne jej substancje. Cztery są wykorzystywane do pozyskiwania żelaza lub chelatów żelaza. Dwa pozostałe transportery, TdfH i TdfJ, ułatwiają pobieranie cynku.

Jak wykazał zespół prof. Cynthi Nau Cornelissen z Georgia State University, TdfH wiąże się bezpośrednio z ludzkim białkiem kalprotektyną, a TdfJ – z białkiem S100A7. W obu przypadkach białka bakterii przechwytują zawarty w ludzkich białkach cynk, który przyswaja następnie N. gonorrhoeae.

Zdaniem prof. Cornelissen uzyskane wyniki mogą pozwolić na opracowanie metody blokowania rozwoju wywołującej rzeżączkę bakterii. Autorka dąży do opracowania szczepionki, która blokuje pobieranie żelaza i cynku przez N. gonorrhoeae i w pełni chroni gospodarza przed tym patogenem.